An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (CUID II. Daoine Árachaithe agus Rannóoca.) Ar Aghaidh (CUID IV. Airgeadas, Riarachán agus Imeachta Dlíthiúla.)

11 1952

AN tACHT LEASA SHÓISIALAIGH, 1952

CUID III.

Sochar.

Réamhráiteach.

Cineálacha agus rátaí sochair agus coinníollacha ranníoca.

14. —(1) Is iad seo a leanas na cineálacha sochair:—

(a) sochar míchumais,

(b) sochar dífhostaíochta,

(c) sochar pósta, arb é a bheas ann deontas pósta,

(d) sochar máithreachais, a mbeidh deontas máithreachais agus liúntas máithreachais ann,

(e) pinsean (ranníocach) baintrí,

(f) liúntas (ranníocach) dílleachta.

(2) Faoi réir ailt 25 den Acht seo agus faid a fhanfas an t-alt sin i bhfeidm, folóidh sochar, i dteannta na sochar dá dtagartar i bhfo-alt (1) den alt seo, sochar cóireála.

(3) Faoi réir forál an Achta seo—

(a) is mar atá leagtha amach sa dara colún de Chuid I den Tríú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo a bheas rátaí seachtainiúla na gcineálacha éagsúla sochair atá leagtha amach sa chéad cholún den Chuid sin I agus is mar atá leagtha amach i gCuid II den Sceideal sin a bheas méid deontais phósta nó deontais mháithreachais,

(b) is mar atá leagtha amach sa Cheathrú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo a bheas na coinníollacha ranníoca do na cineálacha éagsúla sochair (seachas sochar cóireála).

(4) Féadfar a fhoráil le rialacháin go ndéanfar modhnuithe ar aon cheann de na coinníollacha ranníoca atá leagtha amach sa Cheathrú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo, ach, má beartaítear rialacháin den tsórt sin a dhéanamh, leagfar dréacht díobh faoi bhráid gach Tí den Oireachtas agus ní déanfar na rialacháin nó go rithfidh gach Teach acu sin rún ag ceadú an dréachta.

(5) Is as an gCiste a híocfar sochar nó a déanfar soláthar lena aghaidh.

Sochar Míchumais agus Dífhostaíochta.

Ceart chun sochair mhíchumais agus dífhostaíochta.

15. —(1) Faoi réir forál an Achta seo, beidh teideal ag duine chun sochair mhíchumais in aghaidh aon lae éagumais chun oibre is cuid de thréimhse bhearnuithe fostaíochta agus chun sochair dífhostaíochta in aghaidh aon lae dhífhostaíochta is cuid de thréimhse den tsórt sin—

(a) má bhíonn sé faoi bhun na haoise inphinsin an lá dá n-éileofar an sochar, agus

(b) má chomhlíonann sé na coinníollacha ranníoca iomchuí.

(2) Ní beidh teideal ag duine chun sochair mhíchumais ná chun sochair dífhostaíochta in aghaidh an chéad trí lá d'aon tréimhse bhearnuithe fostaíochta.

(3) Chun críocha aon fhorála den Acht seo a bhaineas le sochar míchumais nó dífhostaíochta—

(a) ní déanfar maidir le duine árachaithe lá d'áireamh—

(i) mar lá éagumais chun oibre mura bhfuil sé éagumasach chun oibre an lá sin,

(ii) mar lá dífhóstaíochta mura bhfuil sé a lá sin gan bheith éagumasach chun oibre agus mura bhfuil sé, nó mura meastar do réir rialachán go bhfuil sé, ar fáil le haghaidh fostaíochta,

(b) ciallaíonn “lá bearnuithe fostaíochta” lá is lá éagumais chun oibre nó lá dífhostaíochta.

(c) déanfar aon trí lá bearnuithe fostaíochta, pé acu as a chéile dhóibh nó nach ea, laistigh de thréimhse sé lá as a chéile, d'áireamh mar thréimhse bhearnuithe fostaíochta agus déanfar aon dá thréimhse den tsórt sin, nach bhfuil tréimhse is mó ná trí seachtaine déag eatarthu, d'áireamh mar aon tréimhse bhearnuithe fostaíochta amháin,

(d) ní déanfar an Domhnach ná aon lá eile sa tseachtain a hordófar d'áireamh mar lá éagumais chun oibre ná mar lá dífhostaíochta agus fágfar gan áireamh é le linn aon tréimhse de laethanta as a chéile a ríomh.

(4) Féadfar le rialacháin foráil a dhéanamh (faoi réir fo-ailt (3) den alt seo) maidir leis na laethanta atá nó nach bhfuil le háireamh chun críocha sochair mhíchumais agus sochair dífhostaíochta mar laethanta éagumais chun oibre nó mar laethanta dífhostaíochta.

(5) Is é méid a bheas iníoctha mar shochar in aghaidh aon lae éagumais chun oibre nó aon lae dhífhostaíochta an séú cuid den ráta seachtainiúil iomchuí.

Idiú sochair agus athcháiliú chun sochair.

16. —(1) Más rud é i gcás duine ar bith—

(a) gur lú ná céad, caoga agus sé ranníoc fostaíochta a bheas íoctha ina leith in aghaidh na tréimhse idir é a theacht faoi árachas agus aon lá éagumais chun oibre, agus

(b) go raibh teideal aige, roimh an lá sin, in aghaidh aon tréimhse bearnuithe fostaíochta (pé acu is cuid di an lá sin nó nach ea), chun sochair mhíchumais in aghaidh trí chéad agus dhá lá dhéag,

ní bheidh teideal aige chun sochair mhíchumais in aghaidh an lae sin murar athcháiligh sé chun sochair tar éis an lae dheiridh de na trí chéad agus dhá lá dhéag sin agus roimh an lá sin.

(2) Aon duine a raibh teideal aige, in aghaidh aon tréimhse bearnuithe fostaíochta, chun sochair dífhostaíochta in aghaidh céad, caoga agus sé lá, ní bheidh teideal dá éis sin aige chun an tsochair sin in aghaidh aon lae dhífhostaíochta (pé acu sa tréimhse bhearnuithe fostaíochta chéanna nó i dtréimhse bhearnuithe fostaíochta dá éis sin é) murar athcháiligh sé chun sochair roimh an lá sin nó mura rud é, i gcás duine os cionn seasca agus cúig bliana d'aois, gur híocadh ar a laghad céad, caoga agus sé ranníoc fostaíochta in aghaidh na tréimhse idir é a theacht faoi árachas agus an lá dá n-éilítear an sochar dífhostaíochta.

(3) Má bhíonn a cheart chun ceachtar sochar acu sin ídithe ag duine—

(a) athcháileoidh sé chuige nuair a bheas trí cinn déag de ranníoca fostaíochta íoctha ina leith in aghaidh seachtainí ranníoca a thosnaigh nó a chríochnaigh tar éis an lae dheiridh dá raibh teideal aige chun an tsochair sin,

(b) ar é d'athcháiliú chuige, beidh feidhm arís ag fo-alt (1) nó (2), pé acu é, den alt seo maidir leis, ach sin, i gcás an tréimhse bhearnuithe fostaíochta inar ídigh sé a cheart chun an tsochair sin do mharthain tar éis a athcháilithe, amhail is dá mba thréimhsí bearnuithe fostaíochta ar leithligh an chuid roimh é d'athcháiliú agus an chuid ina dhiaidh sin.

(4) Féadfar a fhoráil le rialacháin go n-áireofar duine chun críocha an ailt seo mar dhuine ag a raibh teideal chun sochair in aghaidh aon lae dá mba rud é go mbeadh an teideal sin aige mura mbeadh aon mhoill nó mainneachtain aige maidir le héileamh a dhéanamh nó a thabhairt ar aghaidh nó maidir le fógra a thabhairt, faoi réir an choinníll nach ndéanfar duine d'áireamh amhlaidh má thaispeánann sé nach raibh ar intinn aige, trí gan ceart chun sochair in aghaidh an lae sin d'fháil nó a bhunú, dul ón riachtanas chun athcháiliú le haghaidh sochair faoin alt seo.

Dícháiliú agus coinníollacha speisialta.

17. —(1) Féadfar a fhoráil le rialacháin go ndícháileofar duine chun sochar míchumais d'fháil in aghaidh pé tréimhse, nach sia ná sé seachtaine, a cinnfear faoi fhorála an Achta seo—

(a) má d'éirigh dhó bheith éagumasach chun oibre trína mhí-iompar féin, nó

(b) má mhainníonn sé, gan cúis mhaith, dul, nó teacht i láthair chun dul, faoi pé scrúdú nó coireáil liachta nó eile is gá do réir na rialachán, nó aon rialacha ordaithe iompair a chomhlíonadh.

(2) Duine a chaill fostaíocht mar gheall ar shaotharstad toisc aighnis cheirde ag an monarcha, an cheardlann, an fheirm, nó an t-áitreabh nó an áit eile mar a raibh sé ar fostú, beidh sé dícháilithe chun sochar dífhostaíochta d'fháil faid a leanfas an saotharstad, ach amháin i gcás ina mbeidh sé, le linn an tsaotharstaid, tar éis dul ar fostú bona fide in áit eile sa tslí bheatha a mbíonn sé ag gabháil di de ghnáth nó tar éis gabháil go rialta le slí bheatha éigin eile.

(3) Má tharlann brainsí ar leithligh oibre is gnáth a sheoladh mar ghnóthaí ar leithligh in áitribh ar leithligh nó in áiteanna ar leithligh a bheith, in aon chás áirithe, á seoladh in ranna ar leithligh san áitreabh céanna nó san áit chéanna, measfar, chun críocha an fho-ailt deiridh roimhe seo, gur monarcha, ceardlann nó feirm ar leithligh nó áitreabh ar leithligh nó áit ar leithligh, do réir mar bheas, gach roinn acu sin.

(4) Beidh duine dícháilithe chun sochar dífhostaíochta d'fháil in aghaidh pé tréimhse, nach sia ná sé seachtaine, a cinnfear faoi fhorála an Achta seo más rud é—

(a) gur chaill sé a fhostaíocht trína mhí-iompar féin, nó gur fhág sé a fhostaíocht go saorálach gan cúis mhaith, nó

(b) gur dhiúltaigh sé tairiscint fostaíochta oiriúnaí, nó

(c) gur mhainnigh nó gur fhailligh sé glacadh le haon deis réasúnach ar fhostaíocht oiriúnach d'fháil,

agus tosnóidh an tréimhse dhícháilíochta an lá a chaill nó d'fhág sé an fhostaíocht nó a rinne sé an diúltú, an mhainneachtain nó an fhaillí (pé acu é).

(5) Féadfar a fhoráil freisin le rialacháin go bhforchuirfear, i gcás aon aicme daoine, coinníollacha breise maidir le fáil sochair mhíchumais nó sochair dífhostaíochta, agus sriantachtaí maidir lena ráta agus lena ré, más rud é, ag féachaint d'imthosca speisialta go bhfeicfear don Aire gur gá sin a dhéanamh chun éagothromais a chosc nó chun éigeartas a chosc.

(6) Chun críche an ailt seo, ní measfar fostaíocht a bheith ina fostaíocht oiriúnach i gcás duine ar bith más rud é—

(a) gur fostaíocht í i bpost atá folamh mar gheall ar shaotharstad toisc aighnis cheirde, nó

(b) gur fostaíocht í sa cheantar deiridh ina raibh sé ar gnáth-fhostú do réir ráta luach saothair is ísle, nó faoi choinníollacha is neamhfhábharaí, ná mar ba ghnás leis d'fháil ina fhostaíocht ghnáthach sa cheantar sin, nó a gheobhadh sé dá leanadh sé de bheith ar fostú amhlaidh, nó

(c) gur fostaíocht í in aon cheantar eile do réir ráta luach saothair is ísle, nó faoi choinníollacha is neamhfhábharaí, ná iad siúd lena nglactar go ginearálta sa cheantar sin trí chomhaontú idir comhlachais fostóirí agus comhlachais fostaithe nó, cheal comhaontuithe den tsórt sin, iad siúd a aithníos fostóirí maithe, go ginearálta, sa cheantar sin.

(7) San alt seo, ciallaíonn “aighneas ceirde” aon aighneas idir fostóirí agus fostaithe, nó idir fostaithe agus fostaithe, maidir le fostú nó neamhfhostú nó téarmaí fostaíochta nó coinníollacha fostaíochta aon daoine, pé acu fostaithe iad i bhfostaíocht an fhostóra lenar tharla an t-aighneas nó nach ea.

Sochar Pósta.

Sochar pósta.

18. —Faoi réir forál an Achta seo, beidh teideal chun sochair phósta ag bean ar phósadh dhi, má chomhlíonann sí na coinníollacha ranníoca iomchuí.

Sochar Máithreachais.

Deontas máithreachais.

19. —(1) Faoi réir forál an Achta seo, beidh teideal ag bean a bhí i luí seoil—

(a) má chomhlíonann sise na coinníollacha ranníoca iomchuí agus nach gcomhlíonann a fear céile iad nó má chomhlíonann a fear céile na coinníollacha ranníoca iomchuí agus nach gcomhlíonann sise iad—chun aon deontais mháithreachais amháin, agus

(b) má chomhlíonann sise na coinníollacha ranníoca iomchuí agus go gcomhlíonann a fear céile freisin iad—chun dhá dheontas mháithreachais.

(2) Chun críocha an ailt seo, folaíonn “fear céile” fear céile éagtha baintrí, má bhí sí torrach tráth a bháis agus más i leith luí seoil a lean as an toirrche sin a héilítear an sochar.

Liúntas máithreachais.

20. —(1) Faoi réir forál an Achta seo, beidh teideal ag bean chun liúntais mháithreachais—

(a) má dheimhníonn lia-chleachtóir cláraithe, nó má deimhnítear ar shlí eile chun sástachta an Aire, go bhfuil tuar lena beith i luí seoil i seachtain a sonrófar sa deimhniú (dá ngairmtear an tseachtain tuartha luí seoil ina dhiaidh seo san alt seo) agus nach mó ná an méid ordaithe seachtainí tar éis na seachtaine ina dtugtar an deimhniú, agus

(b) má chomhlíonann sí na coinníollacha ranníoca iomchuí.

(2) Faoi réir na bhforál ina dhiaidh seo den alt seo, is í an tréimhse ar ina haghaidh a bheas liúntas máithreachais iníoctha an tréimhse dhá sheachtain déag dár tosach an séú seachtain roimh dheireadh na seachtaine tuartha luí seoil, ach—

(a) má éagann an bhean ag a bhfuil teideal chun an liúntais, ní bheidh an liúntas iníoctha in aghaidh aon tseachtaine ina dhiaidh sin,

(b) más roimh an tseachtain tuartha luí seoil, nó ina dhiaidh sin, a thagann an dáta luí seoil, beidh an liúntas iníoctha, faoi réir míre (a) den fho-alt seo, go dtí deireadh na séú seachtaine i ndiaidh na seachtaine ina dtagann an dáta sin agus ní níos sia ná sin.

(3) Féadfar le rialacháin fo-ailt (1) agus (2) den alt seo a mhodhnú maidir le cásanna—

(a) ina ndeimhneoidh lia-chleachtóir cláraithe, nó ina ndeimhneofar ar shlí eile chun sástachta an Aire, go raibh bean i luí seoil, agus

(b) nár tugadh aon deimhniú den tsórt dá dtagartar i mír (a) den fho-alt sin (1) ina dtaobh.

(4) Féadfar a fhoráil le rialacháin go ndícháileofar bean chun liúntas máithreachais d'fháil—

(a) má ghabhann sí, i rith na tréimhse a bhfuil an liúntas iníoctha ina haghaidh, le haon tslí bheatha seachas dualgais tís dá líon tí féin, nó

(b) má mhainníonn sí, gan cúis mhaith, dul, nó teacht i láthair chun dul, faoi aon scrúdú liachta is gá do réir na rialachán.

(5) San alt seo, ciallaíonn “seachtain” seachtain ranníoca.

Forála forlíontacha maidir le sochar máithreachais.

21. —(1) Chun críocha na bhforál den Acht seo a bhaineas le sochar máithreachais—

(a) ciallaíonn “luí seoil” íona tuismidh dá dtagann leanbh beo a bhreith, nó íona tuismidh tar éis fiche agus ocht seachtaine toircheasa dá dtagann leanbh, beo nó marbh, a bhreith, agus forléireofar “i luí seoil” dá réir sin,

(b) aon tagairtí a déantar don dáta luí seoil, measfar, i gcás íona tuismidh a thosnú lá amháin agus leanbh a bhreith dá dtoradh lá eile, gur tagairtí iad do dháta breithe an linbh nó, má bhíonn bean i luí seoil le cúpla nó le huimhir leanaí is mó ná sin, gur tagairtí iad do dháta breithe an linbh is déanaí acu.

(2) Nuair a bheas an Breitheamh á chinneadh cé acu a dhéanfas nó nach ndéanfaidh sé ordú faoi Acht na Leanaí Tabhartha (Orduithe Athairíochta), 1930 (Uimh. 17 de 1930) , á ordú na caiteachais a bhain le breith linbh d'íoc, ní chuirfidh sé san áireamh go bhfuil máthair an linbh i dteideal sochair mháithreachais.

Pinsean (Ranníocach) Baintrí.

Pinsean (ranníocach) baintrí.

22. —(1) Faoi réir forál an Achta seo, beidh teideal ag baintreach chun pinsin (ranníocach) bhaintrí má chomhlíonann a hárachas féin nó árachas a fir chéile na coinníollacha ranníoca iomchuí, ach ní bheidh teideal aici chun an tsochair de bhuaidh a hárachais féin agus fós de bhuaidh árachais a fir chéile.

(2) Ní bheidh pinsean (ranníocach) baintrí iníoctha in aghaidh aon tréimhse tar éis athphósadh baintrí ná tar éis di aois inphinsin a shlánú.

(3) Beidh baintreach dícháilithe chun pinsean (ranníocach) baintrí d'fháil má bhíonn, agus faid a bheas, sí féin agus aon duine eile ag maireachtaint i bhfochair a chéile mar lanúin phósta.

(4) San alt seo, ní thagrann “fear céile”, maidir le bean a phós níos mó ná uair amháin, ach don fhear céile is déanaí aici.

Liúntas (Ranníocach) Dílleachta.

Liúntas (ranníocach) dílleachta.

23. —Faoi réir forál an Achta seo, beidh liúntas (ranníocach) dílleachta iníoctha i leith dílleachta má comhlíontar an coinníoll ranníoca iomchuí.

Liúntas (ranníocach) dílleachta d'íoc.

24. —(1) Faoi réir forál an ailt seo, íocfar liúntas (ranníocach) dílleachta le caomhnóir an dílleachta a bhfuil an liúntas iníoctha ina leith.

(2) Féadfar, más oiriúnach leis an Aire é, in ionad liúntas (ranníocach) dílleachta d'íoc le caomhnóir an dílleachta a bhfuil an liúntas iníoctha ina leith, é d'íoc le duine éigin eile chun tairbhe an dílleachta.

Sochar Cóireála.

Sochar cóireála.

25. —(1) Beidh teideal ag duine, faoi réir é do chomhlíonadh na gcoinníollacha ordaithe, chun pé sochair chóireála a sonrófar le rialacháin.

(2) Féadfar leis na rialacháin a déanfar chun críocha an ailt seo a shonrú go n-íocfar costas iomlán, nó aon chuid de chostas, aon ní acu seo a leanas:—

(a) cóireáil déadliachta,

(b) cóireáil ospidéil agus cóireáil tí eadarshláinte,

(c) fearais liachta agus mháinliachta,

(d) cóireáil agus fearais súil-liachta,

(e) cóireáil saineolach liachta agus cóireáil saineolach mháinliachta,

(f) aon tsochair eile d'aon-ghné le haon tsochar acu sin a luaitear sna míreanna sin roimhe seo.

(3) Ní bheidh na híocaíochtaí dá dtagartar i bhfo-alt (2) den alt seo níos mó san iomlán ná pé suimeanna (faoi réir tórann cúig céad míle punt i ngach bliain airgeadais) ar a gcomhaontóidh an tAire agus an tAire Airgeadais ó am go ham.

(4) Leanfaidh an t-alt seo i bhfeidhm go dtí an lá a ceapfar faoin bhfo-alt ina dhiaidh seo agus raghaidh in éag ansin.

(5) Féadfaidh an tAire, le hordú, lá a cheapadh chun an t-alt seo a dhul in éag air.

Cearta Breise chun Sochair.

Méadú ar shochar i leith cleithiúnaithe aosaithe.

26. —Déanfar an ráta seachtainiúil sochair mhíchumais nó sochair dífhostaíochta a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (3) de Chuid I den Tríú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo in aghaidh aon tréimhse—

(a) a bheas an tairbhí ina chónaí lena bhean chéile nó á cothabháil go hiomlán nó go formhór, nó

(b) a bheas an tairbhí ag cothabháil a fir chéile go hiomlán nó go formhór agus eisean éagumasach ar é féin a chothú mar gheall ar easláine éigin choirp nó mheabhrach, nó

(c) a bheas an tairbhí, agus é ina fhear singil nó ina bhaintreach, ag cothabháil, go hiomlán nó go formhór, baineannaí os cionn sé bliana déag d'aois atá ag tabhairt aire do leanbh nó leanaí cáilithe a chónaíos go rialta leis,

faoi réir na sriantachta nach mbeidh teideal, in aghaidh na tréimhse céanna, ag tairbhí chun méaduithe ar shochar faoin alt seo i leith níos mó ná duine amháin dá sonraítear i mír (c) den alt seo.

Méadú ar shochar i leith linbh cháilithe amháin nó i leith gach duine de bheirt leanaí cáilithe.

27. —(1) Déanfar an ráta seachtainiúil sochair mhíchumais nó sochair dífhostaíochta a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (4) de Chuid I den Tríú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo i leith linbh cháilithe nó gach duine de bheirt leanaí cháilithe a chónaíos go rialta leis an tairbhí.

(2) Déanfar ráta seachtainiúil pinsin (ranníocach) bhaintrí a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (4) de Chuid I den Tríú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo i leith linbh cháilithe nó gach duine de bheirt leanaí cháilithe a chónaíos go rialta leis an tairbhí agus—

(a) a chónaigh go rialta léi féin nó lena fear céile díreach roimh bhás an fhir chéile, nó

(b) is leanbh nó leas-leanbh, nó leanaí nó leas-leanaí, lena fear céile, agus a tháinig chun cónaí go rialta léi tar éis bás an fhir chéile.

(3) San alt seo, ní thagrann “fear céile”, maidir le bean a phós níos mó ná uair amháin, ach don fhear céile is déanaí aici.

Páirt. chomhlíonadh ar choinníollacha ranníoca.

28. —(1) Faoi réir forál an ailt seo, féadfar a fhoráil le rialacháin go mbeidh teideal chun sochair mhíchumais, sochair dífhostaíochta nó sochair phósta ag daoine a mbeadh teideal acu chucu sin mura mbeadh na coinníollacha ranníoca iomchuí a bheith gan comhlíonadh maidir leis an méid ránníoc a híocadh nó a creidiúnaíodh i mbliain ranníoca.

(2) Forálfar le rialacháin a déanfar chun críocha an ailt seo go mbeidh sochar is iníoctha dá mbuaidh iníoctha do réir ráta, nó go mbeidh sé de mhéid, is lú ná an ráta nó an méid a sonraítear sa Tríú Sceideal a ghabhas leis an Acht seo, agus féadfaidh an ráta nó an méid a sonrófar leis na rialacháin athrú i gcomhréir le méid an chomhlíonta a bheas déanta ar na coinníollacha ranníoca, ach má déantar aon mhéadú ar shochar i leith linbh cháilithe déanfar é amhail is da mbeadh na coinníollacha ranníoca iomchuí comhlíonta go hiomlán.

Forála Ilghnéitheacha maidir le Sochar.

Eilithe agus fógraí.

29. —(1) Is coinníoll a ghabhas le ceart aon duine chun aon tsochair go ndéanfaidh sé éileamh ar an sochar sa tslí ordaithe.

(2) Féadfar a fhoráil le rialacháin go ndícháileofar duine—

(a) chun aon tsochar d'fháil má mhainníonn sé a éileamh ar an sochar sin a dhéanamh laistigh den tréimhse ordaithe, agus

(b) chun sochar míchumais d'fháil má mhainníonn sé, ar é d'éirí, nó ar é d'éirí athuair, éagumasach chun oibre, an fógra ordaithe á rá sin a thabhairt laistigh den tréimhse ordaithe,

ach féadfar le haon rialacháin den tsórt sin a fhoráil go bhfadófar, faoi réir aon choinníollacha ordaithe, an tréimhse chun an t-éileamh a dhéanamh nó an fógra a thabhairt.

(3) Chun críocha na Coda seo den Acht seo, measfar i gcás aon éilimh nó aon fhógra a cuireadh leis an bpost gur ar an lá a cuireadh sa phost é a rinneadh nó a tugadh é.

Dícháiliú i gcás mná ar phósadh dhi.

30. —Má phósann bean, beidh sí dícháilithe chun sochar máithreachais (de bhuaidh a hárachais féin), sochar míchumais, sochar dífhostaíochta agus sochar cóireála d'fháil nó go mbeidh fiche agus sé ranníoc fostaíochta íoctha ina leith tar éis pósadh dhi.

Duine a bheith as an Stát nó i bpríosún.

31. —(1) Ach amháin mar a bhforáltar a mhalairt le rialacháin, beidh duine dícháilithe chun aon tsochar (lena n-áirítear aon mhéadú air) d'fháil in aghaidh aon tréimhse a bheas an duine sin—

(a) as an Stát, nó

(b) faoi phian-tseirbhís, faoi phríosúnacht nó faoi choinneáil i gcoimeád dlíthiúil.

(2) Ach amháin mar a bhforáltar a mhalairt le rialacháin, má bhíonn ag gabháil le haon tsochar a bhfuil teideal ag duine chuige méadú faoi alt 26 den Acht seo i leith fir chéile nó mná céile an duine sin, ní bheidh an méadú iníoctha in aghaidh aon tréimhse a bheas an fear céile nó an bhean chéile—

(a) as an Stát, nó

(b) faoi phian-tseirbhís, faoi phríosúnacht nó faoi choinneáil i gcoimeád dlíthiúil.

(3) Féadfar a fhoráil le rialacháin go bhfionrófar íocaíocht le duine ar bith nó i leith duine ar bith in aghaidh aon tréimhse den tsórt a luaitear i bhfo-alt (1) nó (2) den alt seo a bheas eiscithe ó oibriú an fho-ailt sin nó iníoctha seachas in aghaidh na tréimhse sin.

(4) D'ainneoin duine a dhícháiliú, de bhuaidh fo-ailt (1) den alt seo, chun sochar lena ngabhann méadú d'fháil, déanfar, i pé cásanna a hordófar, an méadú d'íoc leis an duine ordaithe.

Sochair forluiteacha, etc.

32. —(1) Féadfar, maidir le cásanna ina mbeidh níos mó ná aon tsochar amháin nó ina mbeidh sochar maille le haon phinsean, liúntas nó cúnamh faoi Acht na bPinsean Sean-Aoise, 1908 go 1952, na hAchta um Chúnamh Dífhostaíochta, 1933 go 1952, na hAchta um Pinsin do Bhaintreacha agus do Dhílleachtaí, 1935 go 1952, nó na hAchta Liúntas Leanaí, 1944 agus 1946, iníoctha le duine, a fhoráil le rialacháin—

(a) go gcoigeartófar aon tsochar nó aon phinsean, liúntas nó cúnamh den tsórt adúradh (lena n-áirítear a íoc a dhícheadú go hiomlán nó go páirteach) is iníoctha leis an duine sin, nó

(b) go gcúiteofar as an gCiste leis an Stát-Chiste suimeanna (nó pé cuid díobh a hordófar) a híocadh mar chúnamh dífhostaíochta in aghaidh tréimhsí nach bhfuarthas sochar.

Chun críocha an fho-ailt seo—

(i) féadfar méadú sochair d'áireamh mar shochar ar leithligh, agus

(ii) féadfar aon tsochar, pinsean, liúntas nó cúnamh is iníoctha i leith duine d'áireamh mar shochar, pinsean, liúntas nó cúnamh is iníoctha leis an duine sin.

(2) Féadfar a fhoráil le rialacháin go gcúiteofar as an gCiste le húdarás cúnamh phoiblí suimeanna (nó pé cuid díobh a hordófar) a híocadh mar chúnamh teaghlaigh in aghaidh tréimhsí nach bhfuarthas sochar.

(3) Féadfar, maidir le cásanna ina mbeidh duine faoi chóireáil liachta nó cóireáil eile, nó ina iostaí, i pé ospidéal nó teaghlach nó foras eile a hordófar, a fhoráil le rialacháin—

(a) go gcoigeartófar na coinníollacha chun sochar d'fháil,

(b) go bhfionrófar íoc sochair,

(c) go laghdófar rátaí sochair, nó

(d) go n-íocfar sochar ar shlí seachas leis an duine sin.

(4) Féadfar a fhoráil le rialacháin go gcoigeartófar aon tsochar míchumais (lena n-áirítear a íoc a dhícheadú go hiomlán nó go páirteach) is iníoctha le duine a bheas ag fáil aon phinsin nó liúntais, i leith aon mhíchumais a bhain dó i bhfórsaí armtha an Stáit nó aon Stáit eile, is pinsean sa ghrád is airde nó, i gcás liúntais, is liúntas sa ghrád is airde nó liúntas arna dheonadh do dhuine a bheas ag dul faoi chúrsa speisialta cóireála liachta in aon fhoras nó a bheas ag fáil oiliúna i bhforas teicniúil.

(5) Féadfar, maidir le cásanna ina bhfuil nó ina raibh teideal chun cúitimh faoi na hAchta um Chúiteamh do Lucht Oibre ag duine i leith aon díobhála nó galair, a fhoráil le rialacháin—

(a) go gcoigeartófar sochar míchumais (lena n-áirítear a íoc a dhícheadú go hiomlán nó go páirteach) is iníoctha leis an duine sin i leith na díobhála nó an ghalair sin, nó

(b) go ndéanfar airleacain (faoi réir pé forál a hordófar maidir lena ngnóthú uaidh) leis an duine sin go dtí go bhfaighidh sé an cúiteamh sin.

(6) I bhfo-alt (5) den alt seo—

ciallaíonn “na hAchta um Chúiteamh do Lucht Oibre” na hAchta um Chúiteamh do Lucht Oibre, 1934 agus 1948, nó na hachtacháin a hathghairmeadh leis an Acht um Chúiteamh do Lucht Oibre, 1934 (Uimh. 9 de 1934) , nó na hachtacháin a hathghairmeadh leis an Workmen's Compensation Act, 1906,

folaíonn an tagairt do dhuine a raibh teideal aige chun cúitimh tagairt do chás ina ndearnadh comhaontú nó comhréiteach (pé acu i dteannta nó d'éagmais dliteanas d'admháil) i leith éilimh ar chúiteamh.

Ní cead sochar a choimhthiú.

33. —(1) Faoi réir forál an Achta seo, beidh gach sannadh nó muirearú sochair, agus gach comhaontú chun sochar a shannadh nó a mhuirearú, ar neamhní, agus, i gcás an tairbhí d'fhéimheadh, ní raghaidh an sochar chun aon iontaobhaí nó duine eile a bheas ag gníomhú thar ceann creidiúnaithe an tairbhí.

(2) Ní déanfar aon tsuim a fuair duine ar bith i bhfoirm sochair d'áireamh nuair a bheas a acmhainn á ríomh chun críocha ailt 6 den Debtors Act (Ireland), 1872.

Eisiamh i gcás damáistí a mheasúnú, etc.

34. —(1) Nuair a beifear ag measúnú damáistí in aon chaingean faoi na Fatal Accidents Acts, 1846 to 1908, pé acu roimh an lá ceaptha nó dá éis a tionscnadh é, ní cuirfear sa chuntas aon phinsean (ranníocach) baintrí ná aon liúntas (ranníocach) dílleachta is iníoctha faoin Acht seo.

(2) Nuair a beifear ag measúnú damáistí in aon chaingean faoin Employers' Liability Act, 1880, nó faoin dlí coiteann, i leith díobhála nó galair, nó ag ríomh méid an chúitimh faoi fho-chlásal (ii) de chlásal (a) de mhír (1) den Chéad Sceideal a ghabhas leis an Workmen's Compensation Act, 1906, nó faoi Riail 2 nó 4 den Dara Sceideal a ghabhas leis an Acht um Chúiteamh do Lucht Oibre, 1934 (Uimh. 9 de 1934) , pé acu roimh an lá ceaptha nó dá éis a tionscnadh imeachta chun na damáistí nó an cúiteamh sin a ghnóthú, ní cuirfear aon tsochar sa chuntas.

Forlíontach.

Imeachta i leith sochair a cailleadh de dheasca mainneachtana fostóra.

35. —(1) Má mhainnigh nó má d'fhailligh fostóir—

(a) aon ranníoc fostaíochta d'íoc a dhlíos sé faoin Acht seo d'íoc i leith ranníocóra fhostaithe ina fhostaíocht, nó

(b) maidir le haon ranníocóir fostaithe den tsórt sin, aon cheanglas, san Acht seo nó i rialacháin, a chomhlíonadh a bhaineas le híoc nó bailiú ranníoc fostaíochta,

agus dá dheasca sin gur chaill an ranníocóir fostaithe nó aon duine eile, go hiomlán nó go páirteach, aon tsochar a mbeadh teideal aige chuige, beidh teideal ag an ranníocóir nó an duine eile sin chun suim is comhionann le méid an tsochair a cailleadh amhlaidh a ghnóthú ón bhfostóir mar fhiach conartha shimplí in aon chúirt dlínse inniúla.

(2) Má chaill ranníocóir fostaithe nó duine eile sochar i gcás dá dtagartar i bhfo-alt (1) den alt seo agus nár thionscain sé imeachta faoin bhfo-alt sin, féadfaidh an tAire, in ainm agus thar ceann an ranníocóra nó an duine eile sin, suim is comhionann le méid an tsochair a cailleadh a ghnóthú ón bhfostóir mar fhiach conartha shimplí in aon chúirt dlínse inniúla.

(3) Féadfar imeachta a thionscnamh faoin alt seo d'ainneoin gur tionscnadh imeachta faoi aon fhoráil eile den Acht seo i leith na faillí nó na mainneachtana céanna.

Forála maidir le cothabháil.

36. —Féadfar foráil a dhéanamh le rialacháin chun na himthosca a chinneadh ina measfar, chun críocha na Coda seo den Acht seo, duine a bheith nó gan bheith ag cothabháil duine eile go hiomlán nó go formhór.

Forála speisialta do ranníocóirí saorálacha.

37. —(1) D'ainneoin aon fhorála eile den Acht seo, ach faoi réir fo-ailt (2) den alt seo, ní bheidh teideal ag ranníocóir saorálach chun sochair mhíchumais, sochair dífhostaíochta, sochair phósta, sochair mháithreachais ná sochair chóireála.

(2) D'ainneoin fo-ailt (1) den alt seo, féadfar aon tsochar dá luaitear i bhfo-alt (1) den alt seo a dheonadh do ranníocóir saorálach i pé imthosca agus faoi réir pé tórainneacha a hordófar.

Deimhnithe in aisce.

38. —(1) Féadfaidh an tAire socrú a dhéanamh chun deimhnithe liachta nó deimhnithe ar luí seoil tuartha nó luí seoil iarbhír d'eisiúint in aisce chun críocha an Achta seo.

(2) Ní bheidh na caiteachais faoina raghfar ag tabhairt éifeachta don alt seo níos mó ná pé suimeanna ar a gcomhaontóidh an tAire agus an tAire Airgeadais ó am go ham.