An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (CAIBIDIL 10 Pinsean Easláine) Ar Aghaidh (CAIBIDIL 12 Liúntas Dílleachta Ranníocach)

1 1981

AN tACHT LEASA SHÓISIALAIGH (COMHDHLÚTHÚ), 1981

CAIBIDIL 11

Pinsean Baintrí (Ranníocach).

Teideal chun pinsin.

[1952, a. 22; 1960 L, a.6; 1974 (Uimh. 2), a.18]

[1979, a. 24]

[1935 PBD, a.3; 1952, a. 109; 1969 FI, a.9; 1970, a. 29]

92. —(1) Faoi réir an Achta seo, beidh baintreach i dteideal pinsin bhaintrí (ranníocach) má chomhlíonann a hárachas féin nó árachas a fearchéile na coinníollacha ranníoca atá leagtha amach in alt 93 nó má bhí a fearchéile i dteideal pinsin seanaoise (ranníocach) nó pinsin scoir de réir ráta sheachtainiúil mhéadaithe de bhua alt 81 (1) nó alt 86 (1) i leith tréimhse a chríochnaigh lena bhás.

(2) Ní bheidh pinsean baintrí (ranníocach) iníoctha in aghaidh aon tréimhse tar éis athphósadh di.

(3) Beidh baintreach dícháilithe chun pinsean baintrí (ranníocach) a fháil má bhíonn, agus fad a bheidh, sí féin agus aon duine eile in aontíos le chéile mar lánúin phósta.

(4) Bean a thiocfaidh chun bheith ina baintreach le linn di bheith ag fáil nó i dteideal sochair bhanchéile thréigthe, beidh sí, ar theacht di chun bheith ina baintreach, i dteideal pinsin bhaintrí (ranníocach) de réir an ráta chéanna le ráta an tsochair bhanchéile thréigthe ab iníoctha léi, cibé acu a bheidh nó nach mbeidh na coinníollacha ranníoca iomchuí chun bheith i dteideal an phinsin sin comhlíonta ina cás.

(5) Sa Chaibidil seo—

ciallaíonn “leanbh cáilithe” leanbh cáilithe mar a mhínítear in alt 2 (1) agus folaíonn sé duine atá os cionn 18 mbliana d'aois agus faoi bhun 21 bhliain d'aois agus é ag fáil teagaisc lánaimsire de ló in aon ollscoil, coláiste, scoil nó foras eile oideachais agus a bheadh, dá mbeadh sé faoi bhun 18 mbliana d'aois, ina leanbh cáilithe mar a mhínítear amhlaidh;

ní thagraíonn “fearchéile”, i ndáil le bean a phós níos mó ná uair amháin, ach don fhearchéile is déanaí aici.

(6) Chun críocha na Caibidle seo ciallaíonn “meánmhéid bliantúil” an meánmhéid i ngach bliain ranníoca de sheachtainí ranníoca a bhfuil ranníocaí cáilitheacha, ranníocaí saorálacha nó ranníocaí creid iúnaithe ag an bhfearchéile (nó ag an éilitheoir) ina leith sa tréimhse iomchuí a shonraítear in alt 93 (1) (b).

Coinníollacha maidir le pinsean a fháil.

[1952, Sc. 4; 1966 FI, a. 12; 1978 L, a. 13]

[1960 L, a. 16]

[1952, a. 14]

[1952, a. 28A; 1960 L, a. 10; 1966 FI, a.6]

[1966 FI, a.6]

[1967 FI, a. 11]

[1974 (Uimh. 2), a. 11]

[1975, a. 10]

[1977, a. 13]

93. —(1) Is iad na coinníollacha ranníoca i gcás pinsin bhaintrí (ranníocach)—

(a) ranníocaí cáilitheacha i leith 156 sheachtain ranníoca ar a laghad a bheith ag an bhfearchéile sa tréimhse dar tosach dáta a theacht faoi árachas agus dar críoch dáta díreach roimh an am iomchuí, agus

(b) má bhíonn, ag an am iomchuí, 4 bliana nó tréimhse is faide ná sin caite ó theacht faoi árachas don fhearchéile—

(i) nach lú ná 39 an meánmhéid bliantúil do na 3 bliana ranníoca, nó (más gá sin de réir a thaifid árachais) do na 5 bliana ranníoca, dar chríoch deireadh na bliana ranníoca iomláine deiridh roimh an am iomchuí, nó

(ii) nach 1ú ná 48 an meánmhéid bliantúil i leith na tréimhse dar tosach tús na bliana ranníoca ar tharla dó teacht faoi árachas agus dar críoch deireadh na bliana ranníoca iomláine deiridh roimh an am iomchuí,

ach, mura mbeidh na coinníollacha sin comhlíonta de réir thaifead árachais an fhearchéile, féadfar iad a chomhlíonadh de réir thaifead árachais na baintrí (agus gan aird a thabhairt ar thaifead árachais an fhearchéile).

(2) San alt seo—

ciallaíonn “am iomchuí”—

(a) an dáta a shlánaigh an fearchéile aois inphinsin nó a fuair sé bás faoin aois sin, nó

(b) más ar thaifead árachais na baintrí atá na coinníollacha á gcomhlíonadh—

(i) dáta báis an fhearchéile, nó

(ii) má shlánaigh an bhaintreach aois inphinsin roimh an dáta a fuair an fearchéile bás, an dáta a shlánaigh sí an aois sin.

(3) Féadfar a fhoráil le rialacháin go ndéanfar modhnuithe ar bhrí meánmhéid bhliantúil atá in alt 92 (6) nó ar na coinníollacha ranníoca atá san alt seo ach, i gcás ina mbeartófar rialacháin den sórt sin a dhéanamh, leagfar dréacht díobh faoi bhráid gach Tí den Oireachtas agus ní dhéanfar na rialacháin go dtí go mbeidh rún ag ceadú an dréachta rite ag gach Teach acu sin.

(4) Faoi réir fho-alt (5), féadfar a fhoráil le rialacháin go dtabharfar teideal chun pinsin bhaintrí (ranníocach) do dhaoine a bheadh ina theideal mura mbeadh an coinníoll ranníoca atá leagtha amach i bhfo-alt (1) (b) a bheith gan chomhlíonadh.

(5) Forálfar le rialacháin chun críocha fho-alt (4) go mbeidh pinsean baintrí (ranníocach) is iníoctha de bhua na rialachán sin iníoctha de réir ráta is lú ná an ráta sin a shonraítear sa Dara Sceideal, agus féadfaidh na rátaí a shonrófar leis na rialacháin athrú de réir an méid a bheidh an coinníoll ranníoca atá leagtha amach i bhfo-alt (1) (b) comhlíonta, ach is é an méadú sochair céanna a bheidh iníoctha faoi alt 95 (1) ab iníoctha dá mbeadh an coinníoll sin comhlíonta go hiomlán.

(6) I gcás ina dtiocfaidh duine chun bheith ina ranníocóir fostaithe de bhua alt 65 (1), agus nár ranníocóir é ar leithligh ón alt sin, measfar nach teacht faoi árachas chun críocha fho-alt (1) den alt seo a theacht faoi árachas de bhua an ailt sin agus chun na gcríocha sin measfar a theacht faoi árachas tarlú nuair a thiocfaidh sé i gcéadóir chun bheith ina ranníocóir fostaithe de bhua alt 5.

(7) (a) Féadfar teideal duine chun pinsin bhaintrí (ranníocach) atá le cinneadh faoi threoir thaifead árachais duine a shlánaigh 69 mbliana d'aois roimh an 5 Eanáir, 1976, a chinneadh faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Iúil, 1974, más buntáiste don éilitheoir é sin.

(b) Baintreach a ndearnadh, faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Iúil, 1974, pinsean baintrí (ranníocach) a dhámhadh di ar fhoras a taifid árachais féin nó taifead árachais a fearchéile ar an dáta ar shlánaigh sise nó seisean aois inphinsin na huaire sin, beidh ceart aici, an 1 Iúil, 1974, agus dá éis, chun an phinsin sin de réir an ráta is iníoctha de thuras na huaire faoi threoir meánmhéid bhliantúil a bheidh comhionann leis an meánmhéid bliantúil arna ríomh ina cás faoi na forálacha sin.

(8) (a) Féadfar teideal duine chun pinsin bhaintrí (ranníocach) atá le cinneadh faoi threoir thaifead árachais duine a shlánaigh 68 mbliana d'aois roimh an 3 Eanáir, 1977, a chinneadh faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Aibreán, 1975, más buntáiste don éilitheoir é sin.

(b) Baintreach a ndearnadh, faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Aibreán, 1975, pinsean baintrí (ranníocach) a dhámhadh di ar fhoras a taifid árachais féin nó taifead árachais a fearchéile ar an dáta ar shlánaigh sise nó seisean aois inphinsin na huaire sin, beidh ceart aici, an 1 Aibreán, 1975, agus dá éis, chun an phinsin sin de réir an ráta is iníoctha de thuras na huaire faoi threoir meánmhéid bhliantúil a bheidh comhionann leis an meánmhéid bliantúil arna ríomh ina cás faoi na forálacha sin.

(9) (a) Féadfar teideal chun pinsin bhaintrí (ranníocach) atá le cinneadh faoi threoir thaifead árachais duine a shlánaigh 67 mbliana d'aois roimh an 1 Eanáir, 1979, a chinneadh faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Deireadh Fómhair, 1977, más buntáiste don éilitheoir é sin.

(b) Baintreach a ndearnadh, faoi fhorálacha na nAchtanna Leasa Shóisialaigh a bhí i ngníomh roimh an 1 Deireadh Fómhair, 1977, pinsean baintrí (ranníocach) a dhámhadh di ar fhoras a taifid árachais féin nó taifead árachais a fearchéile ar an dáta ar shlánaigh sise nó seisean aois inphinsin na huaire sin, beidh ceart aici, an 1 Deireadh Fómhair, 1977, agus dá éis, chun an phinsin sin de réir an ráta is iníoctha de thuras na huaire faoi threoir meánmhéid bhliantúil a bheidh comhionann leis an meánmhéid bliantúil arna ríomh ina cás faoi na forálacha sin.

Na rátaí pinsin.

[1952, a. 14]

94. —Faoi réir na Coda seo, is mar atá leagtha amach i gcolún (2) de Chuid I den Dara Sceideal a bheidh na rátaí seachtainiúla pinsin bhaintrí (ranníocach).

Méaduithe (lena n-áirítear méaduithe i leith leanaí cleithiúnacha).

[1976, a. 18]

[1952, a. 26; 1974 (Uimh. 2), a.19]

[1977, a.14 (2)]

95. —(1) Déanfar an ráta seachtainiúil pinsin bhaintrí (ranníocach) a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (4) nó (5) de Chuid I den Dara Sceideal i leith gach leanbh cáilithe a chónaíonn go rialta leis an tairbhí.

(2) Déanfar an ráta seachtainiúil pinsin bhaintrí (ranníocach), i gcás duine a bhfuil aois inphinsin slánaithe aige, a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (6) de Chuid I den Dara Sceideal in aghaidh aon tréimhse—

(i) a mbeidh an tairbhí chomh héagumasach sin go dteastaíonn cúram agus aire lánaimsire uaidh,

(ii) a mbeidh gaol forordaithe leis an tairbhí ina chónaí leis an tairbhí chun an cúram agus an aire sin a thabhairt, agus

(iii) a gcomhlíonfar cibé coinníollacha a bheidh forordaithe.

(3) Déanfar an ráta seachtainiúil pinsin bhaintrí (ranníocach) a mhéadú mar atá leagtha amach i gcolún (7) de Chuid I den Dara Sceideal i gcás aois inphinsin a bheith slánaithe ag an duine atá i dteideal an phinsin agus é ina chónaí ina aonar.