An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (Caibidil VI Cáin Ioncaim agus Cáin Chorparáide: Faoiseamh i leith Caiteachais Chaipitiúil Áirithe) Ar Aghaidh (CUID II Custaim agus Mál)

16 1981

AN tACHT AIRGEADAIS, 1981

Caibidil VII

Brabúis nó Gnóchain ó Dhéileáil i dTalamh nó ó Fhorbairt Talún

Leasú ar alt 17 (muirear faoi Chás I de Sceideal D a leathnú chun baint le brabúis áirithe ó dhéileáil i dtalamh nó ó fhorbairt talún) den Acht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1908.

28. —I ndáil leis na brabúis nó na gnóchain nó na caillteanais a ríomh chun críocha cánach ioncaim nó cánach corparáide d'aon tréimhse dar críoch an 6ú lá d'Aibreán, 1981, nó aon lá dá éis, leasaítear leis seo alt 17 den Acht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1968 , tríd an bhfo-alt seo a leanas a chur in ionad fho-alt (1)—

“(1) (a) I gcás ina n-áireofaí, ar leith ón alt seo, nár ghníomhaíochtaí a sheoltar i gcúrsa trádála faoi réim Sceideal D gníomhaíochtaí uile, nó cuid de ghníomhaíochtaí, gnó déileála i dtalamh nó forbartha talún ach go n-áireofaí amhlaidh iad dá ndéileálfaí le gach diúscairt leasa i dtalamh a bhí ar áireamh na ngníomhaíochtaí sin (lena n-áirítear diúscairt leasa i dtalamh arb éard é, ar leith ón alt seo, diúscairt ar an leas iomlán sa talamh a bhí faighte ag an duine a raibh an gnó á sheoladh aige) mar dhiúscairt a chomhlíonann an dá choinníoll a shonraítear i mír (b), measfar gur trádáil atá go hiomlán faoi réim Sceideal D an gnó nó, de réir mar a bheidh, gur cuid de thrádáil den sórt sin é agus déanfar dá réir sin na brabúis nó na gnóchain ón gcéanna a mhuirearú i leith cánach faoi Chás I de Sceideal D.

(b) Is iad na coinníollacha dá dtagraítear i mír (a):

(i) gur dhiúscairt ar an leas iomlán sa talamh a bhí faighte ag an duine a raibh an gnó á sheoladh aige an diúscairt, agus

(ii) gur i gcúrsa an ghnó a bhí an duine sin tar éis an leas a diúscraíodh a fháil.”.

Forálacha a bhaineann le hidirbhearta i dtalamh.

29. —(1) Achtaítear an t-alt seo chun daoine a bhfuil baint acu le déileáil i dtalamh nó le forbairt talún a chosc ar cháin a sheachaint.

(2) (a) I ndáil leis na brabúis nó na gnóchain nó na caillteanais a ríomh chun críocha cánach ioncaim nó cánach corparáide d'aon tréimhse dar críoch an 6ú lá d'Aibreán, 1981, nó aon lá dá éis, leasaítear leis seo Cuid IV den Acht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1968 , tríd an alt seo a leanas a chur in ionad alt 18:

“Brabúis nó gnóchain ó dhéileáil i dtalamh nó ó fhorbairt talún a ríomh faoi Chás I de Sceideal D.

18.—(1) I gcás inar trádáil nó ina measfar gur trádáil faoi réim Sceideal D, nó inar cuid nó ina measfar gur cuid de thrádail den sórt sin gnó déileála i dtalamh nó forbartha talún, beidh éifeacht, faoi réir na bhforálacha ina dhiaidh seo den alt seo, leis na forálacha is infheidhme ar Chás I den Sceideal sin maidir le brabúis nó gnóchain an ghnó a ríomh.

(2) (a) Aon chomaoin, seachas cíos nó méid a áirítear mar chíos faoi alt 83 den Acht Cánach Ioncaim, 1967 , i leith leas in aon talamh nó i gcuid d'aon talamh a dhiúscairt, áireofar í mar chomaoin i leith stoc trádála a dhiúscairt agus cuirfear i gcuntas í dá réir sin mar fháltas trádála.

(b) Aon leas in aon talamh a theachtann duine atá ag seoladh trádála (dá ngairtear an trádálaí anseo feasta san alt seo) agus a ndearna stoc trádála de chuid na trádála de leanfaidh sé dá éis sin, go dtí go ndíscoirfear den trádáil, de bheith ina stoc trádála den sórt sin.

(c) I gcás inar ar shlí seachas ar chomaoin i modh airgid nó luach airgid a fuair an trádálaí leas in aon talamh measfar, faoi réir mhír (d), gur cheannaigh sé an leas ar chomaoin ab ionann agus margadhluach an leasa an tráth a fuair sé é.

(d) Más rud é, an tráth a fuarthas an leas in aon talamh, nach raibh an trádáil tosaithe nó nach raibh an leas leithreasaithe mar stoc trádála an tráth sin, measfar gur cheannaigh an trádálaí an leas ar chomaoin ab ionann agus a mhargadhluach tráth a leithreasaithe mar stoc trádála.

(e) Cuirfear i gcuntas mar fháltas trádála aon chomaoin (seachas fáltais faoi réim alt 81 (1) (b) den Acht Cánach Ioncaim, 1967 , ar inmhuirearaithe, de bhua an ailt sin, na brabúis nó na gnóchain astu i leith cánach faoi Chás V de Sceideal D) i leith an trádálaí do dheonú aon chirt i ndáil le forbairt aon talún.

(3) Ní chuirfear i gcuntas aon suim (dá ngairtear an tsuim iomchuí anseo feasta san fho-alt seo) a íoctar nó is iníoctha tráth ar bith ag an trádálaí mar chomaoin as ceart aon duine chun blianachta nó íocaíochta bliantúla eile a fhorghéilleadh nó a ghéilleadh mura rud é—

(a) gur eascair an bhlianacht nó an íocaíocht bhliantúil eile—

(i) faoi dhiúscairt thiomnach, nó

(ii) faoi dhliteanas a tabhaíodh—

(I) ar chomaoin luachmhar leordhóthanach a gceanglaítear í go léir a chur i gcuntas le linn ioncam an duine dár tugadh an chomaoin sin a bheith á ríomh chun críocha cánach ioncaim nó cánach corparáide, nó

(II) ar chomaoin a tugadh do dhuine—

(A) nach ndearna tráth ar bith gnó a sheoladh ag déileáil i dtalamh nó ag forbairt talún, ar trádáil nó cuid de thrádáil é, nó a measfar gur trádáil nó gur cuid de thrádáil é, agus

(B) nach bhfuil, agus nach raibh tráth ar bith, baint aige le haon duine díobh seo a leanas—

(aa) an trádálaí,

(bb) duine a bhfuil nó a raibh tráth ar bith baint aige leis an trádálaí, agus

(cc) aon duine eile a theachtann nó a theacht, i gcúrsa gnó ag déileáil i dtalamh nó ag forbairt talún ar trádáil nó cuid de thrádáil é nó a measfar gur trádáil nó gur cuid de thrádáil é, leas i dtalamh ar ar muirearaíodh nó ar ar forchoimeádadh an bhlianacht nó an íocaíocht bhliantúil eile,

(b) go gceanglaítear an tsuim iomchuí a chur i gcuntas le linn na brabúis nó na gnóchain ó thrádáil déileála i dtalamh nó forbartha talún a sheolann an duine lenarb iníoctha an tsuim iomchuí a bheith á ríomh chun críocha cánach ioncaim nó cánach corparáide.

(4) I gcás—

(a) suim (dá ngairtear an tsuim sin anseo feasta san fho-alt seo) a bheith iníoctha—

(i) ag duine (dá ngairtear an duine iomchuí anseo feasta san fho-alt seo) nach é an trádálaí é,

(ii) mar chomaoin as ceart aon duine chun blianachta nó íocaíochta bliantúla eile a fhorghéilleadh nó a ghéilleadh, agus

(b) nach gceanglaítear an tsuim sin a chur i gcuntas le linn na brabúis nó na gnóchain ó thrádáil déileála i dtalamh nó forbartha talún a sheolann an duine lenarb iníoctha an tsuim sin a bheith á ríomh chun críocha cánach ioncaim nó cánach corparáide, agus

(c) an trádálaí do thabhú caiteachais (dá ngairtear an costas anseo feasta san fho-alt seo) ag fáil aon leasa i dtalamh ar a ndearnadh an bhlianacht nó an íocaíocht bhliantúil eile a fhorchoimeád nó a mhuirearú,

ansin—

(I) déileáfar leis an trádálaí mar dhuine a chaith, ag fáil an leasa sin, méid is ionann agus an méid a chaithfí dá mbeadh an ceart gan forghéilleadh ná géilleadh, agus

(II) déileálfar chun críocha fho-alt (3) le hanbharr an chostais ar an méid a chinnfear de réir fhomhír (I) mar shuim ab iníoctha ag an trádálaí mar chomaoin as an gceart sin a fhorghéilleadh nó a ghéilleadh,

agus chun críocha an fho-ailt seo déanfar gach uile chionroinnt agus luacháil a dhealraíonn don chigire nó, ar achomharc, do na Coimisinéirí Achomhairc, a bheith cóir réasúnach:

Ar choinníoll nach mbeidh feidhm ag an bhfo-alt seo má bhíonn an duine iomchuí ag seoladh trádála ag déileáil i dtalamh nó ag forbairt talún agus go n-íocfaidh sé an tsuim sin le linn dó bheith ag seoladh na trádála sin.”.

(b) Aon fhoráil d'alt 18 den Acht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1968 , ag a bhfuil feidhm i ndáil le ríomh na mbrabús nó na ngnóchan nó na gcaillteanas d'aon tréimhse dar críoch lá roimh an 6ú lá d'Aibreán, 1981, ach atá, de bhíthin an ailt seo gan feidhm i ndáil le ríomh na mbrabús nó na ngnóchan nó na gcaillteanas d'aon tréimhse dar críoch an dáta sin nó aon lá dá éis, ní bheidh feidhm aici, go háirithe, i ndáil le luach stoc trádála de chuid trádála i dtosach aon tréimhse dar críoch an dáta sin nó aon lá dá éis a chinneadh.

(3) Leasaítear leis seo Cuid IV den Acht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1968 , trí na hailt seo a leanas a chur in ionad ailt 20, 21 agus 22:

“Muirearófar cáin faoi Chás IV ar ghnóchain ó dhiúscairtí áirithe talún.

20.—(1) Ní bhainfidh an t-alt seo—

(a) le gnóchan a réadaíodh roimh an 6ú lá d'Aibreán, 1981, ná

(b) le gnóchan a fhaibhreoidh chuig pearsa aonair agus atá, de bhua alt 25 (áit chónaí phríobháideach) den Acht um Cháin Ghnóchan Caipitiúil, 1975 , díolmhaithe ó cháin ghnóchan caipitiúil, nó a bheadh díolmhaithe amhlaidh mura mbeadh forálacha fho-alt (10) den alt sin.

(2) San alt seo agus in alt 21—

ciallaíonn ‘méid caipitiúil’ aon mhéid, in airgead nó i luach airgid, nach bhfuil, ar leith ón alt seo, le háireamh in aon ríomh ioncaim chun críocha na nAchtanna Cánach, agus forléireofar dá réir sin abairtí eile ina bhfuil an focal ‘caipitiúil';

ciallaíonn ‘tréimhse inmhuirearaithe’ tréimhse chuntasaíochta de chuid cuideachta nó bliain mheasúnachta;

folaíonn ‘talamh’ aon leas i dtalamh agus folaíonn tagairtí don talamh tagairtí don talamh go léir nó d'aon chuid den talamh;

folaíonn ‘scair’ stoc;

folaíonn tagairtí do mhaoin a dhíorthaíonn a luach ó thalamh tagairtí—

(i) d'aon scairshealbhaíocht i gcuideachta, nó d'aon leas comhpháirtíochta, nó d'aon leas i maoin shocraithe, a dhíorthaíonn a luach nó an chuid is mó dá luach go díreach nó go neamhdhíreach ó thalamh, agus

(ii) d'aon rogha, toiliú nó lánchosc a dhéanann difear do dhiúscairt talún.

(3) Beidh feidhm ag an alt seo in aon chás—

(a) ina ndéanfar talamh, nó aon mhaoin a dhíorthaíonn a luach ó thalamh, a fháil d'aon toisc nó de phríomhthoisc chun gnóchan a réadú ó dhiúscairt na talún,

(b) ina dteachtar talamh mar stoc trádála, nó

(c) ina bhforbraíonn cuideachta talamh d'aon toisc nó de phríomhthoisc chun gnóchan a réadú ón talamh a dhiúscairt tar éis a fhorbartha,

agus ina mbeidh aon ghnóchan de chineál caipitiúil ó dhiúscairt na talún á fháil—

(i) ag an duine atá ag fáil na talún nó á theachtadh nó á fhorbairt, nó ag duine a bhfuil baint aige leis an duine sin, nó

(ii) i gcás comhshocraíocht nó scéim a bheith déanta maidir leis an talamh ar féidir dá cionn an gnóchan a réadú go díreach nó go neamhdhíreach trí aon idirbheart, nó trí aon sraith idirbhearta, ag aon duine is páirtí sa chomhshocraíocht nó sa scéim, nó a bhfuil baint aige leis an gcéanna,

agus beidh feidhm ag an bhfo-alt seo cibé acu is don duine sin féin nó d'aon duine eile a gheobhaidh an duine sin an gnóchan sin.

(4) I gcás ina mbeidh feidhm ag an alt seo, déileálfar, chun críocha uile na nAchtanna Cánach, le méid iomlán aon ghnóchain den sórt a luaitear i bhfo-alt (3)—

(a) mar ioncam a eascraíonn an tráth a réadaítear an gnóchan agus arb éard é brabúis nó gnóchain is inmhuirearaithe i leith cánach faoi Chás IV de Sceideal D don tréimhse inmhuirearaithe ina réadaítear an gnóchan, agus

(b) faoi réir na bhforálacha seo a leanas den alt seo, mar ioncam de chuid an duine a réadaíonn an gnóchan.

(5) Chun críocha an ailt seo déileálfar le talamh mar thalamh a diúscraíodh má dhéantar, trí aon idirbheart amháin nó níos mó, nó trí aon chomhshocraíocht nó scéim, cibé acu a bhaineann sin leis an talamh nó leis an maoin a dhíorthaíonn a luach ón talamh, an mhaoin sa talamh, nó rialú ar an talamh, a dhiúscairt go héifeachtúil, agus déanfar tagairtí i bhfo-alt (3) do thalamh agus do mhaoin a fháil nó a fhorbairt d'aon toisc nó de phríomhthoisc chun gnóchan a réadú ó dhiúscairt na talún a fhorléiriú dá réir sin.

(6) Chun críocha an ailt seo—

(a) i gcás a ndéanfaidh duine, trí dhíol roimh am nó ar shlí eile, deis a thabhairt go díreach nó go neamhdhíreach, do dhuine eile gnóchan a réadú, déileálfar le gnóchan an duine eile sin mar

ghnóchan a fuair an chéad duine a luaitear san fho-alt seo dó, agus

(b) féadfar a mheas gur comhshocraíocht nó scéim aonair aon líon idirbheart má bhíonn comh-aidhm le sonrú iontu, nó má bhíonn leorfhianaise eile ar fáil maidir le comh-aidhm.

(7) Le linn an t-alt seo a chur chun feidhme tabharfar aird ar aon mhodh, díreach nó neamhdhíreach—

(a) trína ndéantar aon mhaoin nó ceart a aistriú nó a tharchur chuig duine eile, nó

(b) trína ndéantar luach aon mhaoine nó aon chirt a mhéadú nó a laghdú,

agus, dá réir sin, féadfar déileáil le hócáid aistrithe nó tarchurtha aon mhaoine nó cirt, ar mhodh ar bith, agus leis an ócáid a dtiocfaidh méadú ar luach aon mhaoine nó cirt, mar ócáid ar a dtiocfaidh cáin chun bheith inmhuirearaithe faoin alt seo.

(8) Bainfidh fo-alt (7) go háirithe—

(a) le díola, conarthaí agus idirbhearta eile a dhéanfar seachas ar lánchomaoin nó ar bhreis agus lánchomaoin,

(b) le haon mhodh trína ndéantar aon mhaoin nó ceart, nó an rialú ar aon mhaoin nó ceart, a aistriú nó a tharchur chuig aon duine trí shannadh a dhéanamh—

(i) ar scairchaipiteal nó cearta eile i gcuideachta,

(ii) ar chearta i gcomhpháirtíocht, nó

(iii) ar leas i maoin shocraithe,

(c) le haon rogha nó toiliú nó lánchosc a bhunú a dhéanann difear do dhiúscairt aon mhaoine nó aon chirt, agus leis an gcomaoin a tugadh ar an rogha, nó as an toiliú a thabhairt nó as an lánchosc a fhuascailt, agus

(d) le diúscairt aon mhaoine nó aon chirt ar aon chuideachta, comhpháirtíocht nó iontaobhas a fhoirceannadh, a dhíscaoileadh nó a thabhairt chun críche.

(9) Chun críocha an ailt seo glacfar le cibé modh chun gnóchan a ríomh is cóir agus is réasúnach sna himthosca, agus tabharfar aird ar an luach a gheofar as an talamh a dhiúscairt, agus ní lamhálfar ach cibé caiteachais is inchurtha i leith na talún a diúscraíodh, agus le linn an fo-alt seo a chur chun feidhme—

(a) i gcás ina bhfaighfear leas i dtalamh agus go gcoimeádfar an frithdhílse ar é a dhiúscairt, féadfar aird a thabhairt ar an modh ina ndéantar na brabúis nó na gnóchain faoi Chás I de Sceideal D de chuid duine a dhéileálann i dtalamh a ríomh i gcás den sórt sin, agus

(b) féadfar aird a thabhairt ar na coigeartuithe a bheidh le déanamh le linn brabúis nó gnóchain den sórt sin a bheith á ríomh faoi alt 84 (2) agus 85 (4) den Acht Cánach Ioncaim, 1967 .

(10) Ní bhainfidh fo-alt (3) (c) le cibé cion d'aon ghnóchan is inchurtha go cóir i leith na tréimhse, más ann, sular ceapadh an rún an talamh a fhorbairt, agus nach dtiocfadh faoi réim mhír (a) nó (b) den fho-alt sin; agus le linn an fo-alt seo a chur chun feidhme tabharfar aird ar an gcaoi a ndéileáiltear faoi Chás I de Sceideal D le duine a leithreasaíonn talamh mar stoc trádála.

(11) Maidir leis an ngnóchan go léir nó aon chuid den ghnóchan a fhaibhríonn chun aon duine, más ó luach, nó ó áiméar chun gnóchan a réadú, arna chur ar fáil go díreach nó go neamhdhíreach ag duine éigin eile (cibé acu a cuireadh nó nár cuireadh sin ar a dheis don chéad duine a luaitear san fho-alt seo), a dhíorthaíonn sé, beidh feidhm ag fo-alt (4) (b) maidir leis an ngnóchan nó leis an gcuid sin de, ach an duine eile sin a chur in ionad an duine a réadaigh an gnóchan.

(12) I gcás diúscairt scaireanna a bheith i gceist—

(a) i gcuideachta a theachtann talamh mar stoc trádála, nó

(b) i gcuideachta ar léi go díreach nó go neamhdhíreach 90 faoin gcéad nó níos mó de ghnáth-scairchaipiteal cuideachta eile a theachtann talamh mar stoc trádála,

agus go ndéanfaidh cuideachta na talún a theachtadh an talamh go léir atá ar teachtadh amhlaidh a dhiúscairt i ngnáth-chúrsa na trádála agus chun a áirithiú gur chuig an gcuideachta sin a eascróidh gach áiméar chun brabúis i leith na talún, ansin, d'ainneoin fho-alt (3) (i), ní bhainfidh an t-alt seo le haon ghnóchan ar mhaoin a dhíorthaíonn luach ón talamh sin (ach sin gan dochar d'aon dliteanas faoi fho-alt (3) (ii)).

(13) Le linn bheith á fhionnadh chun críocha an ailt seo cad iad intinní aon duine, ní cinntitheach d'aidhmeanna agus do chumhachtaí aon chuideachta, comhpháirtithe nó iontaobhaithe mar a bheidh sin leagtha amach in aon mheabhrán comhlachais nó airteagail chomhlachais nó in aon doiciméad eile.

(14) Chun a fhionnadh an ndíorthaíonn agus cá mhéad a dhíorthaíonn luach aon mhaoine nó cirt ó aon mhaoin nó ceart eile, féadfar luach a rianú trí aon uimhir cuideachtaí, comhpháirtíochtaí agus iontaobhais agus déanfar an mhaoin a bheidh ar teachtadh ag aon chuideachta, comhpháirtíocht nó iontaobhas a chur i leith na scairshealbhóirí, na gcomhpháirtithe nó na dtairbhithe ag gach céim ar cibé slí is cóir agus is réasúnach.

(15) Le linn an t-alt seo a chur chun feidhme—

(a) féadfar aon chaiteachas nó fáltas nó comaoin nó aon mhéid eile a chionroinnt ar cibé modh is cóir agus is réasúnach, agus

(b) déanfar gach uile luacháil is gá chun éifeacht a thabhairt d'fhorálacha an ailt.

(16) Chun críocha an ailt seo, féadfar a mheas, maidir le comhpháirtithe, nó iontaobhaithe maoine socraithe, nó ionadaithe pearsanta, gur daoine iad ar leithligh ó na pearsana aonair nó ó na daoine eile ar comhpháirtithe nó iontaobhaithe nó ionadaithe pearsanta iad de thuras na huaire.

(17) Bainfidh an t-alt seo le duine, cibé acu a chónaíonn sé sa Stát nó nach gcónaíonn, más sa Stát atá an talamh go léir nó aon chuid den talamh atá i gceist.

Forálacha d'fhorlíonadh alt 20.

21.—(1) (a) I gcás ina ndéanfar duine (dá ngairtear an chéad duine a luaitear anseo feasta san fho-alt seo) a mheasúnú i leith cánach faoi alt 20 agus go n-eascraíonn an mheasúnacht sin i leith cánach de dhroim agus de thairbhe comaoin is infhaighte ag duine eile (dá ngairtear an dara duine a luaitear anseo feasta san fho-alt seo)—

(i) beidh an chéad duine a luaitear i dteideal aon chuid den cháin sin a d'íoc an chéad duine a luaitear a ghnóthú ón dara duine a luaitear, agus

(ii) má bhíonn aon chuid den cháin sin gan íoc ar shé mhí a bheith caite ón dáta ar tháinig sí chun bheith dlite agus iníoctha, beidh sí inghnóthaithe ón dara duine a luaitear amhail is dá mba eisean an duine a measúnaíodh amhlaidh, ach sin gan dochar don cheart chun an cháin a ghnóthú ón gcéad duine a luaitear,

agus chun críocha fhomhír (i), cuirfidh an cigire, má iarrtar air é, deimhniú ar fáil ina sonrófar méid an ioncaim ar íocadh cáin ina leith, agus méid na cánach a íocadh amhlaidh; agus beidh an deimhniú ina fhianaise, nó go gcruthófar a mhalairt, ar aon fhíorais a bheidh luaite ann.

(b) Chun críocha an fho-ailt seo, aon mhéid a ndéileáiltear leis de bhua alt 20 mar ioncam duine déileálfar leis, d'ainneoin aon fhoráil eile de chuid na nAchtanna Cánach, ionann is dá mba é an chuid is airde dá ioncam é.

(2) Má dhealraíonn sé do na Coimisinéirí Ioncaim nach bhfuil cónaí sa Stát ar aon duine atá i dteideal aon chomaoin nó méid eile is inmhuirearaithe i leith cánach faoi alt 20, féadfaidh siad a ordú go mbainfidh alt 434 den Acht Cánach Ioncaim, 1967 (ús, etc., nach iníoctha as brabúis chánaithe) le haon íocaíocht is cuid den mhéid sin ionann is dá mba íocaíocht bhliantúil arna muirearú le cáin faoi Sceideal D an íocaíocht, ach sin gan dochar don chinneadh críochnaitheach maidir le dliteanas an duine sin, lena n-áirítear aon dliteanas faoi fho-alt (1) (a) (ii).

(3) Beidh éifeacht le halt 20 faoi réir aon fhoráil de na hAchtanna Cánach faoina measfar ioncam a bheith ina ioncam de chuid duine áirithe.

(4) Más rud é, de bhua alt 20 (3) (c), go ndéanfar aon duine a mhuirearú i leith cánach ar ghnóchan a réadú, agus go ndeachaigh ríomh an ghnóchain ar aghaidh, de bhua fho-alt (10) den alt sin, ar an mbonn go ndearnadh an talamh nó maoin éigin eile a leithreasú aon uair mar stoc trádála, déileálfar leis an talamh nó leis an maoin eile sin ar an mbonn sin freisin chun críocha mhír 15 de Sceideal 1 a ghabhann leis an Acht um Cháin Ghnóchan Caipitiúil, 1975 (leithreasú isteach i stoc trádála agus amach as).

(5) Más rud é, de bhua alt 20 (11), maidir leis an duine a ndéanfar cáin a mhuirearú ina leith gur duine é seachas an duine dá bhfuarthas an méid caipitiúil nó an duine a réadaigh an gnóchan, agus go mbeidh an cháin íoctha, ansin, chun críocha mhíreanna 2 agus 4 de Sceideal 1 a ghabhann leis an Acht um Cháin Ghnóchan Caipitiúil, 1975 (brabúis is inchánach mar ioncam a bheith eisiata ó cháin ar ghnóchain chaipitiúla), measfar maidir leis an duine dá bhfuarthas an méid caipitiúil nó an duine a réadaigh an gnóchan, de réir mar is iomchuí, gurb airsean a muirearaíodh an cháin a íocadh amhlaidh.

Cumhacht faisnéis a fháil.

22.—(1) Féadfaidh an cigire le fógra i scríbhinn a chur de cheangal ar aon duine cibé sonraí a mheasfaidh an cigire is gá chun críocha ailt 20 agus 21 a chur ar fáil dó laistigh de cibé tréimhse (nach lú ná 30 lá) a bheidh sonraithe san fhógra.

(2) Áireofar ar na sonraí nach foláir do dhuine a sholáthar faoin alt seo, má chuirtear de cheangal air le fógra sin a dhéanamh, sonraí—

(a) i dtaobh idirbhearta nó comhshocraíochtaí a bhfuil, nó a raibh, sé ag gníomhú thar ceann daoine eile ina leith, agus

(b) i dtaobh idirbhearta nó comhshocraíochtaí ba chóir, i dtuairim an chigire, a scrúdú go cuí chun críocha ailt 20 agus 21 d'ainneoin nach n-eascraíonn, i dtuairim an duine dár tugadh an fógra, aon dliteanas i leith cánach faoi na hailt sin, agus

(c) i dtaobh cé acu atá nó nach bhfuil aon pháirt glactha nó á glacadh ag an duine dár tugadh an fógra in aon idirbhearta nó comhshocraíochtaí de chineál a bheidh sonraithe san fhógra agus, má tá, cén pháirt í agus cé na hidirbhearta nó na comhshocraíochtaí iad.

(3) D'ainneoin aon ní i bhfo-alt (2) ní mheasfar chun críocha fho-alt (2) (c) páirt a bheith glactha ag aturnae in aon idirbheart nó comhshocraíochtaí de bhíthin amháin gur thug sé comhairle ghairmiúil do chliant i ndáil leis an idirbheart nó leis na comhshocraíochtaí, ná ní féidir iallach a chur air faoin alt seo, i ndáil le haon ní a rinne sé thar ceann cliaint, aon rud a dhéanamh, ach amháin le toiliú a chliaint, seachas a rá go bhfuil nó go raibh sé ag gníomhú thar ceann cliaint, agus ainm agus seoladh a chliaint a thabhairt.”.

(4) Leasaítear leis seo Sceideal 15 a ghabhann leis an Acht Cánach Ioncaim, 1967 , trí “An tAcht Airgeadais (Forálacha Ilghnéitheacha), 1968 , alt 22” a chur isteach i gcolún 2.